2 ΟΡΙΣΜΟΙ για την έννοια «στάση»:
Ορισμός 1: Η στάση είναι μια μόνιμη οργάνωση
o πεποιθήσεων
( = πίστη, αρχές, απόψεις)
o συναισθημάτων
o τάσεων
συμπεριφοράς ( = έχω την ροπή να κάνω κάτι)
απέναντι σε κοινωνικά αντικείμενα, ομάδες, γεγονότα
και σύμβολα
Ορισμός 2: Η στάση είναι μια
o γενική
αίσθηση ή αξιολόγηση – θετική ή αρνητική –
για κάποιο ζήτημα. (= το συναίσθημα υπέρ ή κατά ενός ψυχολογικού
αντικειμένου) δες και τέλος σελ 201 – μια συνιστώσα
ΔΟΜΗ των στάσεων:
Από πόσα μέρη/συνιστώσες μπορεί να απαρτίζεται μια στάση;
Από Μια;
- Μονοδιάστατο μοντέλο στάσεων , το οποίο ισχυρίζεται ότι μια στάση
αποτελείται από ένα συναίσθημα ή μια αξιολόγηση σε σχέση με ένα αντικείμενο
Από Δύο; - Δισδιάστατο μοντέλο στάσεων το οποίο ισχυρίζεται ότι
μια στάση αποτελείται από μια νοητική ετοιμότητα για δράση και ότι καθοδηγεί
τις αξιολογικές μας κρίσεις, δηλαδή ότι είναι κάτι μέσα μας που επηρεάζει τις
αποφάσεις μας σχετικά με το τι είναι καλό ή κακό, επιθυμητό ή ανεπιθύμητο κτλ.
Από Τρεις; - Τρισδιάστατο μοντέλο στάσεων, το οποίο ισχυρίζεται
ότι μια στάση αποτελείται από γνωστικές (κρίνω και αξιολογώ) , συναισθηματικές
(νιώθω) και συμπεριφορικές (συγκεκριμένη ετοιμότητα
για δράση) συνιστώσες.
Παράδειγμα: σύμφωνα με το Τρισδιάστατο μοντέλο στάσεων, οι
στάσεις κάποιου συντηρητικού λευκού για τους Αφροαμερικανούς θα μπορούσε
να είναι κάτι σαν το παρακάτω:
Είναι άνθρωποι με λιγότερες αρετές από
τους λευκούς (γνωστική συνιστώσα)
Δεν τους συμπαθώ ιδιαιτέρως
(συναισθηματική συνιστώσα)
Θα έδινα ένα ποτήρι νερό σε έναν
Αφροαμερικανό αν τον έβλεπα να διψούσε (συγκεκριμένη ετοιμότητα για δράση)
Προσοχή!
Στο τρισδιάστατο μοντέλο στάσεων θα πρέπει να προστεθούν 3 ακόμα σημεία, αυτά
των Himmelfarb και Eagly τα οποία αναφέρονται στη σελίδα
202.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ των στάσεων : Ποιο σκοπό εξυπηρετεί μια στάση;
Ποια δηλαδή είναι η χρησιμότητά της; Μας παρέχει κάποιο όφελος;
o Η γνώση :
Δηλαδή οι αξιολογήσεις που κάνουμε για αντικείμενα και καταστάσεις, μας
παρέχουν γνώση για τον κόσμο
o Η συντελεστικότητα (προσαρμοστικότητα)
: Δηλαδή η στάση ως μέσο επίτευξης ενός σκοπού.
o Η άμυνα
του εγώ: Δηλαδή, προστατεύουμε την προσωπική μας αίσθηση
ταυτότητας.
o Η
έκφραση αξιών: Δηλαδή, εκφράζοντας ορισμένες
στάσεις, ουσιαστικά καθορίζουμε τη μοναδικότητα μας ως άτομο.
o Εξοικονόμηση
ενέργειας (ωφελιμιστική). Επίσης, ο Fazio (1989)
υποστήριξε ότι η κύρια λειτουργία των στάσεων είναι ωφελιμιστική και ότι το
στοιχείο που τις χαρακτηρίζει είναι αυτό της αξιολόγησης ενός αντικειμένου/μιας
κατάστασης (δες παράδειγμα με τις στάσεις απέναντι στο φίδι – σελ 203)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου