Δείγμα σημειώσεων για ΠΑΝΤΕΙΟ (Κοινωνική Ψυχολογία)

 

ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΟΥ ΜΕΛΕΤΟΥΝ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΣΤΑΣΕΩΝ

 

ü  Μάθηση του μηνύματος, Hovland. Προκειμένου να υπάρξει η όποια αλλαγή στάσης / γνώμης / συμπεριφοράς, το μήνυμα πρέπει να προσληφθεί , να γίνει κατανοητό και να τύχει κάποιας επεξεργασίας.

Ø  Προσοχή

Ø  Κατανόηση

Ø  Αποδοχή

Ø  Απομνημόνευση

 

Πείθειν Εαυτόν

Ø  Όταν η στάση αλλάζει μέσω σκέψεων, ιδεών και επιχειρημάτων που γεννιούνται στο ίδιο το άτομο.

Ø  Γνωστικές απαντήσεις, σκέψεις που παράγονται ως απάντηση σε εξωτερικά ερεθίσματα, εσωτερική επικοινωνία.

 

Μοντέλο FAZIO Προσβάσιμων Στάσεων

Θεωρία Αυτόματης Ενεργοποίησης Στάσης Fazio

Προσβάσιμες στάσεις είναι εκείνες που μπορούν να ανακληθούν από τη μνήμη ευκολότερα κι εκφράζονται γρηγορότερα.

Μπορούν να ασκήσουν ισχυρή επιρροή στη συμπεριφορά.

Μπορούμε να προβλέψουμε μια συμπεριφορά καλύτερα από μια προσβάσιμη στάση παρά από μια μη προσβάσιμη στάση.

Είναι πιο σταθερές, πιο ανθεκτικές στην αλλαγή.

Οι στάσεις που περιλαμβάνουν συναισθηματικές αξιολογήσεις, είναι περισσότερο προσβάσιμες από τις στάσεις που ενέχουν περισσότερο γνωστικές αξιολογήσεις.

Άρα, ο Fazio μας λέει πως μια ισχυρή στάση, εντός της οποίας υπάρχει ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στο αντικείμενο της και την αξιολόγηση μας για αυτό, συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να γίνει προσβάσιμη σε εμάς, δηλαδή να ανασυρθεί σχετικά εύκολα.

 

Πλεονεκτήματα προσβάσιμης στάσης	Μειονεκτήματα προσβάσιμης στάσης
βοηθάει στη λήψη αποφάσεων
προσανατολίζει την οπτική μας προσοχή και τις διαδικασίες κατηγοριοποίησης	Οι ιδιαίτερα προσβάσιμες στάσεις ενέχουν κόστος, επειδή συνήθως παραμένουν σταθερές στο χρόνο, ως αποτέλεσμα όταν οι συνθήκες αλλάξουν, αυτές να μας εμποδίζουν να αντιληφθούμε τις αλλαγές στην εξωτερική πραγματικότητα.
διευκολύνει τη ζωή μας στη προσαρμοστικότητα της σε έναν κόσμο με καινούργια ερεθίσματα, απαλλαγή άγχους

 

ΔΥΟ ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΛΛΑΓΗΣ ΣΤΑΣΕΩΝ /

ΜΟΝΤΕΛΟ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ  ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ

 

ΜΟΝΤΕΛΑ ΔΙΤΤΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ

Petty & Cacioppo

Μια στάση μπορεί να αλλάξει μέσω :

v  ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΟΔΟΥ και της

ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΔΟΥ

 

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΔΟΣ	ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΟΔΟΣ
Λεπτομερής επεξεργασία του περιεχομένου του μηνύματος.	Περιφερειακά χαρακτηριστικά, ανάλογα με τα κίνητρα και την ικανότητα του δέκτη.
Το υποκείμενο ακολουθεί μια ορθολογική προσέγγιση της κατάστασης.	Το υποκείμενο παρατηρεί πληροφορίες που δεν σχετίζονται άμεσα με το μήνυμα, όπως την ελκυστικότητα της πηγής.
Ακούει επιχειρήματα κι εξετάζει την ποιότητα τους.	Εμμένει στον αριθμό των επιχειρημάτων και όχι στην ποιότητα τους.
Υπάρχει ανάγκη λογισμού και δυνατότητα επεξεργασίας των διαθέσιμων πληροφοριών.
Προσωπική εμπλοκή.	Κατά πόσο είναι ‘’ειδήμων’’ η πηγή και όχι άμεση εμπλοκή της σκέψης.
Βγάζει συμπεράσματα.	Ανταμοιβές / ποινές.

 

 

 

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΟ Ή ΕΥΡΕΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ

 Chaiken

Ακόμη ένα μοντέλο διττής διεργασίας, το οποίο αναδεικνύει επίσης δύο τρό-πους επεξεργασίας της πληροφορίας.

Προτείνεται ένα μοντέλο κατανόησης των διεργασιών της πειθούς μέσω της ευρετικής επεξεργασίας των πειστικών ενδείξεων.

 

Ø  ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

(παρουσιάζονται τα ίδια στοιχεία που αναφέρθηκαν στην κεντρική οδό)

 

Ø  ΕΥΡΕΤΙΚΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ

·         Χρήση ευρετικών κανόνων / ευρετική επεξεργασία πειστικών ενδείξεων λόγω κινήτρων και ικανότητας επεξεργασίας του δέκτη, όταν δε διαθέτουν κίνητρα, χρησιμοποιούν γνωστικά ευρετικά σχήματα.

·         Μάθηση μέσω εμπειρίας ή παρατήρησης.

Π.χ. λαμβάνοντας υπόψη την εποχή του κορονοιού και τα μηνύματα που καθημερινά προβάλλονταν από τους επιστήμονες, μπορούμε να υποστηρί-ξουμε το εξής :

Εάν κάποιος δεν επεξεργαστεί το μήνυμα σε βάθος, αλλά εξετάσει περισσότε-ρο τα περιφερειακά του χαρακτηριστικά, κάνοντας χρήση ευρετικών κανόνων, δηλαδή ότι οι ειδήμονες είναι οι κατάλληλοι και ότι παραθέτουν και πολλά επιχειρήματα-αριθμός-  άρα εκτιμούν τη θέση ως έγκυρη, χωρίς ιδιαίτερη επεξεργασία.

 

Ο Hovland και οι συνεργάτες του στο πανεπιστήμιο του Yale ανέπτυξαν ένα μοντέλο πειθούς, το οποίο είναι σήμερα γνωστό ως το μοντέλο επικοινωνίας του Yale. Σύμφωνα με αυτό, το κλειδί για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι αποδέχονται τελικά ένα μήνυμα είναι η εστίαση στα χαρακτηριστικά της πηγής του μηνύματος, στο ίδιο το μήνυμα, καθώς και στα χαρακτηριστικά του στόχου ή του αποδέκτη του μηνύματος.

Η έρευνα επικεντρώθηκε στις γνωστικές διαδικασίες που καθιστούν ικανούς τους ανθρώπους να προσέξουν ή όχι το περιεχόμενο του μηνύματος. Το  κύριο επιχείρημα αυτής της προσέγγισης υποστηρίζει ότι προκειμένου να είναι ένα μήνυμα πειστικό, οι άνθρωποι θα πρέπει να το προσέξουν και να έχουν την ευκαιρία να το επεξεργαστούν λεπτομερειακά.

Σύμφωνα με τους Petty & Cacioppo, οι οποίοι πρότειναν το μοντέλο της πιθανότητας επεξεργασίας, υπάρχουν δύο γνωστικές οδοί που οδηγούν στην επεξεργασία ενός μηνύματος : η κεντρική οδός, που χρησιμοποιείται όταν το άτομο προσέχει κι εξετάζει επισταμένως και λεπτομερειακώς το επιχείρημα και η περιφερειακή οδός, που ακολουθείται όταν το άτομο δε δίνει τη δέουσα προσοχή στο επιχείρημα. Αν ακολουθηθεί η κεντρική οδός, τότε η πειθώ  εξαρτάται από την ποιότητα του επιχειρήματος. Εάν όμως η επεξεργασία του επιχειρήματος γίνει μέσω της περιφερειακής οδού, τότε η πειθώ εξαρτάται από την παρουσία των εναυσμάτων πειθούς.